Tehlikeli Madde (ADR) Kodları

16.03.2014 18:50
 

Günümüzde deniz taşımacılığı ile bir milyondan fazla kimyevi madde taşımaktadır. Böylesine çok ve değişken tehlikeli maddelerin özelliklerini tek tek bilmenin ve buna göre hareket etmenin zorluğu ortadadır. Bu zorluğun sonucu olarak, 1960 yılında kısa adıyla IMCO diye anılan Uluslararası Deniz Danışma Kurulu, tehlike arz eden kimyasal maddelerin en önemlilerini, kısa adıyla IMDG - C (International Maritime Dangerous Goods - Code) Uluslararası Deniz Danışma Kurulu Tehlikeli Yük Kodları altında sınıflandırılarak bir araya getirilmiştir. Uluslararası standartlara göre tehlikeli maddenin sınıfını belirten ve bu tip yük taşıyan tüm konteynerlarda bulunması gereken etiketler, en az 10cm x 10cm ölçülerinde olmalıdır. Can ve mal emniyeti açısından ayrı ayrı özellikler arz eden dokuz ayrı tehlikeli madde sınıfı, uluslararası etiket ve kod işaretlerine göre aşağıda sıralanmıştır. 
 

SINIF 1
PATLAYICILAR (EXPLOSIVES)

Gemide istifleri personel mahallinden ve gemi teknesinden uzağa, ambar kapaklarının hemen altına yapılmalıdır.

Bu sınıfa dahil maddeler :Kara Barut, Fişek, Sis Bombası, Cephane, Dinamit vb. 

 ADR1

SINIF 2
GAZLAR (GASES)
 

SINIF 2.1
YANICI GAZLAR (FLAMMABLE GAS)
 : Her türlü ısı kaynağından ve personel mahallinden uzağa istiflenmelidir.
Bu sınıfa dahil maddeler : Asetilen, Etan, Etilen, Metan, Hidrojen, Çakmak Gazı vb.

 ADR2

SINIF 2.2
ZEHİRLİ GAZLAR (TOXIC GAS)
 : Her türlü ısı kaynaklarından, personel mahallinden ve yiyecek maddelerinden uzağa istiflenmelidir.

Bu sınıfa dahil maddeler : Amonyak, Flor, Prüssik Asit, Klorit, Karbon monoksit vb.

 ADR2.2

SINIF 2.3
YANICI OLMAYAN SIKIŞTIRILMIŞ GAZLAR 
(NON-FLAMMABLE COMPRESSED GAS)
 : Güverte veya güverte altında, iyi havalandırılmış serin yerlerde muhafaza edilmelidir. Bu gazlarla doldurulmuş tüpler ısı aldıkları zaman genleşirler ve bu da patlamalara neden olduğu için çok tehlikelidirler.

Bu sınıfa dahil maddeler : Argon, Helyum, Karbondioksit, Hava Gazı, Oksijen vb.

 ADR2.3

SINIF 3
YANICI SIVILAR (FLAMMABLE LIQUID)

Yanıcı sıvılar ısınmaları halinde, buharlaşan gazın yanma noktasına göre, 3 gruba ayrılırlar.
 

SINIF 3.1
BENZİN
 : Yanma noktası 18O C'den düşüktür. Daima güverte üstünde istiflenmelidir.

 

SINIF 3.2
MAZOT
 : Yanma noktası 18OC ile 23OC arasındadır. Güverte üstünde veya güverte altında istiflenmelidir.

 

SINIF 3.3
MAZOT
 : Yanma noktası 23OC ile 61OC arasındadır. Güverte altında istiflenmelidir.

 ADR3

SINIF 4
GAZLAR (GASES)
 

SINIF 4.1
YANICI KATILAR (FLAMMABLE SOLID)
 : Güverte veya güverte altına istif edilmelidirler. Yaşam mahallerinden uzak tutulmalıdırlar.

Bu sınıfa dahil maddeler : Alüminyum Tozu, Sellüloid, Naftalin, Kırmızı Fosfor, Filmler, Neft Yağı, Kuru Lifler vb.

 ADR4.1

SINIF 4.2
KENDİ KENDİNE YANABİLEN KATILAR 
(SPONTENOUSLY COMBUSTIBLE)
 : Çok iyi havalandırılmış yerlerde istiflenmeli, istif araları hava sirkülasyonunu sağlayacak şekilde oluşturulmalıdır.

Bu sınıfa dahil maddeler : Kopra, Balık Unu, Kuru Ot,, Mangal Kömürü vb.

 ADR4.2

SINIF 4.3
ISLANDIĞINDA YANABİLEN KATILAR 
(DANGEROUS WHEN WET)
 : Su ile temas ettiklerinde veya ıslandıklarında, yanma özelliği gösteren katılardır. İyi havalandırılmış kuru yerlerde muhafaza edilmeli ve su ile temasından mutlak suretle kaçınılmalıdır.

Bu sınıfa dahil maddeler : Alkalin alaşımlar, Baryum, Karpit, Ferro Silisyum, Natriyum, Magnezyum vb.

 ADR4.3

SINIF 5
OKSİTLEYİCİ MADDELER (OXIDIZİNG SUBSTANCES)
 

SINIF 5.1
OKSİTLEYİCİ MADDELER (OXIDIZING AGENT)
 : Bu sınıfa giren maddeler, oksijen açığa çıkartmak suretiyle yanmayı kolaylaştırıcı bir ortam meydana getirirler. Bu özellikleri nedeniyle yanıcı maddelerin yanına istiflenmemelidirler.

Bu sınıfa dahil maddeler : Nitrat, Suni Gübre, Amonyum Sülfat, Baryum Klorat vb.

 ADR5.1

SINIF 5.2
ORGANİK PEROKSİTLER
(ORGANIC PEROXIDE)
 : Bu sınıfa giren maddeler yanıcı olabilecekleri gibi, patlayıcı da olabilirler. Güverte üstüne örtülü olarak, kuru ve serin yerlere konulmalıdır.

Bu sınıfa dahil maddeler : Bütün peroksitler bu sınıfa dahildir.

 ADR5.2

SINIF 6
ZEHİRLEYİCİLER (TOXIC) 

SINIF 6.1
ZEHİRLEYİCİ MADDELER (TOXIC)
 : Zehirleyici maddeler insan vücuduna ağız yoluyla girebilir ve insanı öldürebilirler. Bu nedenle yiyecek, içeceklerden, yaşam mahallerinden ve tütün gibi nem çıkaran maddelerden uzağa istiflenmelidirler.

Bu sınıfa dahil maddeler : Arsenik, Anilin, Baryum Oksit, Fenol, Nikotin, Kurşun, Siyanür, Cıva ürünleri vb.

ADR6.1

SINIF 6.2
MİKROPLU (BİYOLOJİK) MADDELER 
(INFECTIOUS SUBSTANCE
 : Bu maddeler mikrop ihtiva ettiklerinden hastalıklara sebep olurlar. Yiyecek, içecek ve yaşam mahallerinden uzağa istiflenmelidirler. Tehlike arz eden durumlarda en yakın sağlık otoritesine haber verilmelidir.

Bu sınıfa dahil maddeler : Kemik, Kemik Yağı, Sıkıştırılmış Et Atıkları, Hayvan Derileri, Kan Tozu, vb.

 ADR6.2

SINIF 7
RADYOAKTİF MADDELER (RADIOACTIVE)

Bu maddeler özel kaplar içerisinde nakledilirler. Kapların mutlak suretle hasarsız olması gerekmektedir. Tercihen güverte üstüne, personel mahallinden, besin maddelerinden, banyo edilmemiş filmlerden, ilaçlardan ve kimyasal maddelerden uzağa istiflenmelidirler. 

 ADR7